محمدهادی علی بابایی: شاید آنقدر نمایشگاه کوچههای بینشان بدیع و پر جاذبه بوده که نمایشگاه کتابِ خود را به شدت تحت تأثیر بگذارد.یعنی کسی نمایشگاه کتابی در اینجا نمیشناسد و چندان توجهی به آن ندارد.اگرچه به جبر مسیر، برای خروج از کوچههای بینشان باید از میان آن گذشت و به احتمالی هم خرید کوچک و بزرگی انجام داد.با اینکه این نمایشگاه کتاب بنا به دلایلی که شاید بعد از این گفته شود، به خودی خود شناخته نشده اما شاید بتوان حرفی دربارهاش زد.
این نمایشگاه را میشود با نقاط ضعف و قوتش تقسیم کرد.و البته شاید لازم باشید صفات دیگرش را که نه ضعف هستند و نه قوت! ذیل عنوان "خصوصیت" شناخت.
-یکم: "نقاط ضعف":
1.به عنوان اولین مشکل این نمایشگاه میتوان در دید کلی فضای نامناسب نمایشگاه دانست.
سطح فضای نمایشگاه به طور کامل خاکی است و با توجه به تردد زیاد از طرفی کتابها را تهدید میکند و از سوی دیگر تمیزی که لازمهی اندیشیدن است را از بازدیدکنندگان سلب میکند.البته این مورد را میتوان به علت فرع بودنش بر نمایشگاهی دیگر در فضایی خاص دانست.یعنی تغییر یکبارهی فضا از حالتی به حال دیگر چنان کار ساده ای نیست(اگر ممکن باشد).همچنین میتوان در مشکلات فضا، استفاده از تخت به جای میز را ذکر کرد که هم جلوهی کتابها را کم میکند و هم باعث دردسر مخاطبین میشود.این مورد به عنوان مشکلات امکاناتی نیز قابل طرح است.
2.تعداد عناوین و شمارگان: بنا بر آنچه اعلام شده، 1000 عنوان کتاب در این نمایشگاه وجود دارد که این رقم در مقایسه با نمایشگاههای دیگر شهرستان مقدار ناچیزی است.همچنین از هر عنوان تعداد جلدهای کمی وجود دارد.مشخص است که این مشکل هم یا باید به وسیلهی پشتوانهی سنگین مالی و یا اعتباری حل شود و یا به وسیلهی نمایشگاههای سیار(اغلب نمایشگاههای برپا شده در سطح شهر به همین شکل هستند)که خود محدودیتهای خاصی را دارند.
3.مواردی ریز دیگری را به عنوان ضعف میتوان مطرح کرد.مثل عدم هماهنگی در فروش و عدم تقسیمبندی کامل بر اساس موضوع و انتشارات و وجود نداشتن کتابهای بومی از نویسندگان کازرونی.
-دوم "نقاط قوت":
1.گزینش کتابها:چیزی که میشود به عنوان برتری این نمایشگاه نسبت به نمونههای مشابه دانست همین مورد است.هر نمایشگاه با توجه به بررسی نشدن همهی کتابهایش مورد اعتراض عدهای واقع میشد و از سوی دیگر کتابهایی هم تنها موضوعیتشان عامهپسند بودنشان بود و برخی اعتراضها را از خواص دینی، ادبی و... متوجه خود میساخت.این نمایشگاه این مشکلات را نداشته و به نظر میرسد پیش از عرضه، کتابها مورد بررسی قرار گرفتهاند.البته همین موضوع تا حدی در فروش تأثیر میگذارد و جنبهی خاص میگیرد.
2.یکی دیگر از محسنات انکار ناپذیر این نمایشگاه این است که پای کتابهای جدیدی را به شهرستان باز کرده.پای درد دل خیلی از کتابخوانها حرف از تفاوت و عقب افتادگی کازرون در بحث کتاب نسبت به شهرهای بزرگ است.خیلی از کتابهای خوب و پرفروش نمایشگاه بین المللی کتاب تهران تا سالها و دهها نوبت چاپ بعد به کازرون نمیآیند.(بعضیشان هم هیچگاه حتا بعد از سالها در هیچ نمایشگاه و کتابفروشی عرضه نمیشوند)کاری که این نمایشگاه تا حدی توانسته در آن پیشگام شود عرضهی بعضی از این کتابها و نویسندههاست.اگرچه بنا بر ظاهر تا حالا چندان استقبالی از این کتابها نشده اما به نظر میرسد زمینه ساز این معرفی باشد و در واقع تاثیرش در نمایشگاههای بعد مشخص شود.
-سوم "خصوصیات":
1.در هر نمایشگاه بر اساس معمول کتابها به دو قسمت عامه پسند و خاص پسند تقسیم میشوند.به این امید که کتابهای عامه پسند پلی برای جذب افراد به سمت دیگر کتابها و رونق بیشتر شود.در این نمایشگاه چندان اثری از اینگونه کتابها نیست.میتوان از دلایلش این را بیان کرد که نقش جذب مخاطب در این نمایشگاه به جای اینگونه کتابها بر عهدهی قسمتهای مختلف نمایشگاه مذهبی کوچههای بینشان است.و به این واسطه برای جذب احتیاجی به کتابهای آشپزی و رمانهای کوچه بازاری نیست.
2.قبل از این هم نوشته شد که نمایشگاه کتاب به خودی خود شناخته شده نیست.دلیل این موضوع را به جز اصل واقع شدن کوچههای بینشان میتوان تبلیغ نشدن روی نمایشگاه کتاب و همچنین مقارن شدن با نمایشگاه کتاب از سوی ادارهی ارشاد و نمایشگاه مشابهی در دانشگاه آزاد اسلامی در همان بازهی زمانی دانست.
اما سخن آخر آنکه هر گام اگرچه کوچک میتواند به سمتی امیدوارکننده برود.